Kotły gazowe jednofunkcyjne vs kotły gazowe dwufunkcyjne - kiedy wybrać konkretny typ?

Ogrzewanie budynku wolnostojącego może wymagać zastosowania własnego źródła ciepła. Kotły gazowe jednofunkcyjne i dwufunkcyjne pozwalają na dostarczenie ciepłej wody zarówno do instalacji centralnego ogrzewania. Dodatkowo dwufunkcyjne kotły mogą dostarczyć ciepłą wodę użytkową. Który kocioł gazowy wybrać, by dostarczyć odpowiednią ilość ciepłej wody do budynku?

Kotły gazowe jednofunkcyjne - zalety oraz wady

Zadaniem takich kotłów jest ogrzewanie wody, która zasila instalację c.o. Nie posiadają wbudowanej możliwości ogrzewania c.w.u., lecz nie oznacza to, że nie mogą tego robić. Jednak kotły gazowe do centralnego ogrzewania mogą posiadać podpięte (wolno lub w formie zintegrowanej) zasobniki CWU, czyli ciepłej wody użytkowej. Oznacza to, że kotły gazowe z zasobnikiem, mogą umożliwić nam zapewnienie również ciepłej wody w we wszystkich odbiornikach ciepła w budynku.

Przeznaczone są głównie do średnich i większych budynków, które posiadają rozległe instalacje i wiele punktów odbioru ciepłej wody. Posiadające odpowiednią moc, pozwolą na zachowanie stabilnej i efektywnej pracy, a w połączeniu z zasobnikiem c.w.u. - także stały dostęp do ciepłej wody w kranach.

Zalety kotłów jednofunkcyjnych

Kotły gazowe cechują się wysoką efektywnością działa, zwłaszcza kotły gazowe kondensacyjne. Dzięki wykorzystaniu ciepła ze spalin, pozwalają na uzyskanie dodatkowej ilości energii cieplnej, która w przypadku zwykłego kotła - zostałaby bezpowrotnie utracona, poprzez emisję wraz ze spalinami.

Z racji, że są to typowe kotły gazowe centralnego ogrzewania, ich konstrukcja umożliwia ogrzewanie budynków o dużej powierzchni. Oczywiście, musi być do tego dobrany kocioł o odpowiedniej mocy, a także właściwe odbiorniki ciepła, by prawidłowo ze sobą współpracowały. Jeśli w naszym budynku montujemy np. 4 grzejniki o mocy 1000W i 3 o mocy 500W, to moc naszego kotła gazowego jednofunkcyjnego może wynosić ok. 6 kW - by zachować bezpieczną rezerwę.

Ich dużą zaletą jest także możliwość rozszerzenia funkcjonalności, o zapewnienie ciepłej wody użytkowej. Specjalne zasobniki przeważnie montowane są oddzielnie, choć można zakupić także wersje zintegrowane. W zależności od zapotrzebowania mieszkańców, może on mieć pojemność od kilkudziesięciu do kilkuset litrów.

Są to kotły gazowe z zamkniętą komorą spalania, przez co wszystkie zanieczyszczenia powstające w procesie spalania, nie mają kontaktu z pomieszczeniem w którym się znajdują.

Wady kotłów jednofunkcyjnych

Kotły jednofunkcyjne, choć są o wiele mniejsze niż np. kotły na paliwa stałe, potrzebują jednak więcej miejsca. W związku z tym najczęściej montowane są w kotłowniach, wraz z pozostałymi elementami naszych instalacji. Biorąc pod uwagę możliwość podłączenia zasobnika c.w.u., trzeba liczyć się z wygospodarowaniem odpowiedniej ilości miejsca.

Dodatkowo nie pobierana woda z zasobnika (choć podgrzewana jest wewnątrz niego) wystyga w przewodach, powodując że w naszych rurach znajduje się zimna woda. Można się przed tym uchronić, wykorzystując pompy cyrkulacyjne CWU, które wymuszają obieg ciepłej wody w instalacji. Tym samym możemy sobie zapewnić dostęp do wody o odpowiedniej temperaturze, zaraz po odkręceniu kranu.

Wadą dla części kupujących może być także cena. Zakup kompletu w postaci kotła gazowego jednofunkcyjnego i zasobnika c.w.u., jest przeważnie wyższy niż, wybierając kocioł dwufunkcyjny. Dodatkowo, by dostarczyć użytkownikom budynku ciepłą wodę użytkową - musi być włączony także kocioł. Co prawda, można wybrać zasobnik CWU, który ma możliwość instalacji grzałki elektrycznej, ale jest to dodatkowy koszt, by móc cieszyć się ciepłą wodą, także poza sezonem grzewczym.

Kotły gazowe dwufunkcyjne - zalety oraz wady

Ten rodzaj kotłów znajduje głównie zastosowanie w niedużych budynkach oraz mieszkaniach, które nie posiadają dostępu do ciepłej wody użytkowej z sieci miejskiej. Ich stosunkowo kompaktowa budowa pozwala na umieszczenie ich w pomieszczeniach codziennego użytku, jak kuchnia czy łazienka. Kotły gazowe dwufunkcyjne pozwalają na zasilenie instalacji c.o. jak również dostarczenie ciepłej wody użytkowej do kranów. Możemy nabyć kotły gazowe z otwartą komorą spalania, jak i (przede wszystkim) z zamkniętą. Te posiadające otwartą mogą służyć jako wymiana starych, tego samego typu.

Zalety kotłów dwufunkcyjnych

Dużym atutem tych kotłów jest ich rozmiar. Są mniejsze od jednofunkcyjnych, przez co bez problemu można je zamontować w łazience lub kuchni, bez utraty znacznej części powierzchni na ścianach. Ich cicha praca pozwala na użytkowanie ich, nawet gdy w pobliżu znajdują się inni użytkownicy budynku.

Kotły dwufunkcyjne kondensacyjne posiadają wysoką sprawność, dzięki czemu ogrzewanie wody do instalacji c.o. i c.w.u jest tańsze, niż w przypadku standardowego kotła. Dodatkowo dzięki kondensacji, są one o wiele bardziej ekologiczne.

Dużym plusem kotłów dwufunkcyjnych jest brak konieczności zakupu specjalnego zasobnika, w którym znajdowałaby się podgrzana woda. Istnieją jednak dedykowane do dwufunkcyjnych kotłów zasobniki CWU, które pozwalają magazynować ciepłą wodę użytkową. Takie rozwiązanie znajdzie zastosowanie np. w miejscach, gdzie momentami zużycie ciepłej wody może być znaczące, a kocioł po prostu nie byłby w stanie dostarczyć dostatecznie dużo ciepłej wody.

Nowoczesne kotły gazowe kondensacyjne dwufunkcyjne z zamkniętą komorą spalania to także większe poczucie bezpieczeństwa podczas użytkowania. Wszelkie spaliny są w 100% emitowane na zewnątrz, a produkty procesu spalania nie mogą w żaden sposób przedostać się na zewnątrz kotła, jeśli jest w pełni sprawny.

Wady kotłów dwufunkcyjnych

Wybierając kocioł dwufunkcyjny, należy liczyć się z tym, że nie sprawdzi się on w średnim lub dużym budynku. Wiąże się to z jego możliwościami dostarczania ciepłej wody pod odpowiednim ciśnieniem. Dlatego ich montaż zalecany jest miejscu, w którym punkty poboru ciepłej wody użytkowej oraz potrzebnej do zasilenia c.o. nie są zbyt oddalone. Taka sytuacja może doprowadzić do znacznego zużycia wody, by dotarła do nas ta o zadanej temperaturze. W związku z tym opłacalność tego rozwiązania względem jednofunkcyjnego z zasobnikiem, może okazać się znikoma.

Mimo niewielkiego rozmiaru, nie pozbędziemy się takiego kotła z naszego otoczenia. Nie są one przeznaczone do montażu w kotłowniach, gdyż jak wspomnieliśmy - muszą znajdować się niedaleko punktów odbioru ciepłej wody.

Z racji, że są one widoczne, nie pozbędziemy się także widoku przyłączy instalacyjnych, takich jak rury, zawory regulacyjne, stelaże naścienne, czy filtr do gazu. W związku z tym umiejscowienie kotła musi minimalizować wpływ wyglądu instalacji, na estetykę pomieszczenia. Co prawda możemy postarać się o stworzenie zabudowy dekoracyjnej, która pozwoli na zakrycie kotła, jednak musimy mieć do niego stały dostęp, by w razie konieczności móc go wyłączyć lub poprawić ustawienia.

Kotły gazowe - jaki wybrać?

Przy wyborze odpowiedniego kotła do budynku lub mieszkania, trzeba zwrócić uwagę na kilka parametrów, które mają duży wpływ na dobór odpowiedniego urządzenia grzewczego. Na rynku dostępne są tysiące kotłów o zróżnicowanych parametrach, dlatego wskażemy co w szczególności warto wziąć pod uwagę, by kocioł mógł spełnić swoje zadanie i nie przysparzał kłopotów jego użytkownikom.

Moc kotła

Pod względem mocy, zawsze trzeba dobierać kocioł w oparciu o twarde dane, dotyczące ogrzewanego budynku lub mieszkania. Wiąże się to z ryzykiem kupienia za słabego lub mocnego kotła - co w obu przypadkach będzie uporczywym problemem. Moc kotła zawsze powinna być odpowiednio dobrana.

Przede wszystkim pod uwagę musimy wziąć wielkość budynku lub mieszkania, a także moc odbiorników ciepła, tj. kaloryferów czy znajdujące się ogrzewanie podłogowe. Dodatkowo dobierając kotły gazowe, należy zwrócić uwagę na izolację termiczną budynku. Słabo lub nieocieplone mogą wymagać od nas zakupu kotła o dużej mocy, gdyż zapotrzebowanie na energię cieplną będzie znacznie wyższe. To są najważniejsze parametry, jeśli chodzi stricte o kotły gazowe jednofunkcyjne.

W przypadku kotłów dwufunkcyjnych, trzeba wziąć pod uwagę także zużycie ciepłej wody użytkowej, Przyjmuje się, że przeciętnie zużywane jest ok. 70 litrów na osobę w ciągu doby. Oznacza to, że dla 5-osobowej rodziny będzie potrzebny kocioł gazowy o większej mocy, niż dla 2-osobowej… ale czy na pewno?

Dobranie odpowiedniej wartości mocy kotła wiąże się z koniecznością wzięcia wszystkich parametrów pod uwagę, a następnie wyliczenia jaka faktyczna moc będzie niezbędna do prawidłowego zasilania instalacji c.o. i c.w.u. Duży dom dla 2-osobowej rodziny może zużywać więcej energii, niż mały dla 5-osobowej, dlatego tak ważne są odpowiednie wyliczenia.

Na szczęście kotły kondensacyjne pozwalają na wykorzystywanie kotłów o niższym poborze gazu, niż ich poprzednicy nie korzystający z tego rozwiązania. Oznacza to, że kotły gazowe kondensacyjne nie muszą posiadać aż tak dużej mocy, by zaopatrzyć nas w dostatecznie dużo ciepłe wody.

Liczba użytkowników ciepłej wody użytkowej

Jeśli zależy nam na zapewnieniu ciepłej wody użytkowej w budynku lub mieszkaniu, trzeba określić średnie zużycie dobowe. O ile kotły kondensacyjne dwufunkcyjne podgrzewają wodę na bieżąco, o tyle kotły gazowe jednofunkcyjne, pozwolą nam pobierać ciepłą wodę z zasobnika. Biorąc pod uwagę faktyczne lub uśrednione, szacunkowe wyliczenie zużycia, można dobrać odpowiedni zasobnik. Przykładowo dla jednej rodziny 3-osobowej, zużycie nie będzie przekraczać 100 l/dobę, więc mogą wybrać dla siebie np. zasobnik c.w.u. KELLER 120. W momencie gdy ta sama rodzina generowałaby zużycie w okolicach 250 l/dobę, powinna dobrać odpowiednio duży zasobnik (z rezerwą), jak choćby GALMET Tower Acu 300 l.

Dobierając zasobnik c.w.u. trzeba pomyśleć o wspomnianej rezerwie. Niekiedy może okazać się, że zapotrzebowanie będzie większe, niż zmagazynowana woda. Ten należy wyznaczyć indywidualnie.

Zasobnik c.w.u - osobny czy zintegrowany

Wiszące kotły gazowe umożliwiają zamontowanie pod nimi zasobników, o pojemności ok. 150 litrów. W zależności od kształtu, możemy zakupić walec lub prostopadłościan. Osobne zasobniki CWU mają jedną dużą zaletę - można je swobodnie wymieniać, gdy uznamy że dana pojemność nie jest dla nas odpowiednia. Dodatkowo możemy zmienić je na posiadające wężownicę lub nie, z wbudowana lub domontowywaną grzałką elektryczną.

Natomiast kotły kondensacyjne z zasobnikiem zintegrowanym to dobry wybór dla osób poszukujących gotowych, kompletnych i zgranych rozwiązań. Dodatkowo ich konstrukcja często zakłada zminimalizowanie miejsca potrzebnego do ustawienia zestawu.

Zamknięta czy otwarta komora spalania w kotłach gazowych?

Tutaj sprawa tyczy się tak naprawdę tylko kotłów dwufunkcyjnych. W nowych instalacjach zaleca montowane kotły gazowe kondensacyjne dwufunkcyjne z zamkniętą komorą spalania, jednak można wykorzystywać także te z otwartą. Jednakże dla drugiego typu, przepisy są znacznie zaostrzone, determinując miejsce montażu, kubaturę pomieszczenia w którym się znajduje oraz w jakim typie zabudowy nie mogą się znajdować.

Nowsze mieszkania posiadają przeważnie już przyłącza do sieci miejskiej, dlatego nie spotyka się w nich już raczej kotłów dwufunkcyjnych. Inaczej sytuacja ma się w mieszkaniach z ubiegłego stulecia, gdzie była to popularna praktyka. Pełniły lub nadal pełnią one tam funkcję jedynie do wytwarzania ciepłej wody użytkowej.

Obecnie kotły kondensacyjne dwufunkcyjne na gaz znajdują zastosowanie w niewielkich domach. Szybkie uzyskiwanie odpowiedniej temperatury zarówno do celów c.o., jak i c.w.u., jednak bez magazynowania wody - chyba że dokupimy specjalny zasobnik ciepłej wody użytkowej.

Kotły gazowe - ceny

Rozbieżność cenowa jest naprawdę duża. Gazowe kotły CO możemy kupić już za ok. 2500 złotych, jednak nie liczmy, że będą dysponowały dużą mocą. Kilkudziesięcio kilowatowe kotły mogą kosztować nawet kilkadziesiąt tysięcy złotych. Na finalną cenę wpływ ma moc, typ (jednofunkcyjny lub dwufunkcyjny), firma, model, a także materiały konstrukcyjne i wykończeniowe.

Zakup kotła gazowego należy traktować jako inwestycję, więc nie powinno się na nim oszczędzać. Zawsze powinniśmy wybierać możliwie najlepsze urządzenie, na jakie nas stać. W tym celu dobrze jest porównać parametry poszczególnych kotłów, by znaleźć te, które posiadają co najmniej dobry stosunek jakości do ceny. W końcu w ten sposób dbamy o swój komfort cieplny i bezpieczeństwo.