Czyste Powietrze 2024: najważniejsze informacje o programie

W lutym do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej trafiła kolejna pula środków na realizację programu Czyste Powietrze. To aż ok. 400 mln zł, które zostaną przekazane osobom zainteresowanym wymianą starego i nieefektywnego ogrzewania na ekologiczny kocioł lub pompę ciepła, a także przeprowadzeniem procesu termomodernizacji w swoim domu. Instalatorze - sprawdź, jakie zmiany pojawiły się w tegorocznej odsłonie programu rządowego i jak wysokie dofinansowanie mogą zdobyć Twoi klienci. 

Program Czyste Powietrze - informacje ogólne 

Rządowy Program Czyste Powietrze został uruchomiony w 2019 r. Jego głównym celem jest zmniejszenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery, które pochodzą z nieefektywnych,  nieekologicznych i przestarzałych systemów grzewczych w domach jednorodzinnych. Program obejmuje dofinansowanie wymiany starych kotłów na paliwo stałe, a także przeprowadzenie prac termoizolacyjnych budynku. Okres obowiązywania i realizacji projektu jest planowany na 10 lat, a wnioski można składać w trybie ciągłym do końca 2027 r. 

Na co można zdobyć dofinansowanie?

W Programie Czyste Powietrze wytypowano 6 rodzajów przedsięwzięć, na które można uzyskać dofinansowanie: 

• wymiana tzw. kopciucha, czyli nieefektywnego źródła ciepła na paliwo stałe na nowy, ekologiczny kocioł, który spełnia warunki programu, 
• modernizacja instalacji grzewczej, 
• ocieplenie budynku, 
• zakup i montaż ocieplenia przegród budowlanych, okien, drzwi zewnętrznych, bram garażowych, 
• zakup rekuperacji, czyli wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła, 
• montaż instalacji fotowoltaicznej (paneli słonecznych).

Wymiana starego źródła ciepła to warunek przystąpienia do Programu Czyste Powietrze, pozostałe przedsięwzięcia są dobrowolne, a ich zakres wpływa na ostateczną kwotę dofinansowania. Dodatkowo, beneficjenci Programu Czyste Powietrze otrzymują dofinansowanie w kwocie 1200 zł na audyt energetyczny. 

Progi i formy dofinansowania

Poziomy finansowania Czyste Powietrze 2024

W Programie Czyste Powietrze można zyskać nawet do 135 000 zł dofinansowania. Dla beneficjentów przygotowano kilka progów wsparcia, które uzależnione są od zakresu przeprowadzanych prac modernizacyjnych oraz progu posiadanych dochodów. 

Podstawowy poziom dofinansowania 

W przypadku dochodów rocznych do 135 000 zł wnioskodawca otrzyma do 66 000 zł dofinansowania na termomodernizację, mikroinstalację fotowoltaiczną oraz wymianę kotła na pompę ciepła. Drugi próg dofinansowania to maksymalnie 56 000 zł na termomodernizację, instalację fotowoltaiczną oraz wymianę dotychczasowego źródła ciepła na inne urządzenie niż pompa ciepła.  

Podwyższony poziom dofinansowania 

Jeśli średnie miesięczne dochody na członka gospodarstwa domowego nie przekraczają 1894 zł lub 2651 zł w przypadku jednoosobowych gospodarstw domowych, wnioskodawca otrzyma podwyższony poziom dofinansowania. Wyniesie ono nawet 99 000 zł w przypadku termomodernizacji, zakupu fotowoltaiki oraz wymiany kotła na pompę ciepła lub do 81 000 zł, jeśli wnioskodawca zdecyduje się na zakup innego urządzenia grzewczego. 

Najwyższy poziom dofinansowania

Najwyższy poziom dofinansowania w Programie Czyste Powietrze przysługuje wnioskodawcom, u których średni miesięczny dochód na osobę nie przekracza 1090 zł lub 1526 zł w przypadku gospodarstw jednoosobowych, oraz u osób z aktualnym prawem do zasiłku stałego, zasiłku okresowego, zasiłku rodzinnego lub specjalnego zasiłku opiekuńczego otrzymywanego przez co najmniej 6 miesięcy. W takim przypadku maksymalne dofinansowanie wyniesie nawet 135 000 zł (na pompę ciepła, termomodernizację oraz mikroinstalację fotowoltaiczną) lub 115 000 zł, jeśli beneficjent zdecyduje się na inne urządzenie niż pompa ciepła. 

3 formy finansowania

Program Czyste Powietrze przewiduje aż 3 różne formy finansowania inwestycji ekologicznej do domu. Pierwsza z nich - dotacja - to wypłata przyznanych środków po zrealizowaniu części lub całości prac inwestycyjnych. Dotacja z prefinansowaniem polega na wypłacie części dotacji jako zaliczki jeszcze przed rozpoczęciem przedsięwzięcia lub na jej samym początku, a pozostałe środki beneficjent otrzymuje po realizacji prac modernizacyjnych. Trzecia forma wsparcia to dotacja na częściową spłatę kredytu bankowego zaciągniętego u jednego z partnerów Programu Czyste Powietrze. 

Wymagane dokumenty

Wniosek online

Jeśli wniosek o przystąpienie do Programu Czyste Powietrze składany jest online, należy przygotować:

• Dane do logowania do Profilu Zaufanego,
• W przypadku wnioskowania o podwyższone lub najwyższe dofinansowanie – skan zaświadczenia, które upoważnia do podwyższonego dofinansowania (maksymalnie sprzed 3 miesięcy od daty złożenia wniosku),
• Księgę wieczystą lub dokument potwierdzający prawo własności domu, a w przypadku współwłasności - zgodę współwłaścicieli na realizację działań,
• W przypadku małżeństwa, które posiada wspólnotą majątkową, wymagana jest zgoda współmałżonka na zaciągnięcie zobowiązań związanych z dofinansowaniem,
• Umowę z wykonawcą (w przypadku wnioskowania o dotację z prefinansowaniem).

Wniosek tradycyjny 

Dla wniosków wygenerowanych w GWD i składanych drogą urzędową potrzebne będą: 

• Wypełniony i podpisany wniosek GWD, 
• Skan zaświadczenia, które upoważnia do podwyższonego lub najwyższego dofinansowania (wydane maksymalnie 3 miesiące przed datą składania wniosku),
• Księga wieczysta lub dokument potwierdzający prawo własności domu, a w przypadku współwłasności - zgoda współwłaścicieli na realizację działań,
• W przypadku małżeństwa, które posiada wspólnotą majątkową wymagana jest zgoda współmałżonka na zaciągnięcie zobowiązań związanych z dofinansowaniem,
• Umowa z wykonawcą (w przypadku wnioskowania o dotację z prefinansowaniem).

Zmiany od 22 kwietnia 2024

Warto pamiętać, że od kwietnia 2024 roku wejdą w życie dodatkowe wymagania dla urządzeń grzewczych, które będą mogły zastąpić stare kotły w ramach Programu Czyste Powietrze. Szczególną kontrolą objęte zostaną pompy ciepła oraz kotły na pellet. W ramach nowych regulacji, pompy ciepła, które są obecnie wpisane na listę ZUM, będą musiały pozytywnie przejść kontrolę laboratoryjną oraz weryfikację parametrów technicznych, podawanych przez producentów w kartach produktowych. Na liście ZUM pozostaną więc tylko zaakceptowane urządzenia, które rzeczywiście poprawią efektywność energetyczną i jakość środowiska naturalnego. Okres przejściowy będzie obowiązywał od 22 kwietnia do 13 czerwca 2024 r. i w tym czasie Instytut Ochrony Środowiska - Państwowy Instytut Badawczy na zlecenie NFOŚiGW przeprowadzi badania parametrów pomp ciepła. W przypadku pozostałych urządzeń, np. kotłów na pellet, kontrola nie będzie obowiązkowa, a od kwietnia beneficjenci będą jedynie zobligowani do wyboru urządzenia o podwyższonym standardzie z aktualnej listy ZUM. Kolejną ważną zmianą będzie ograniczenie możliwości finansowania w ramach Programu Czyste Powietrze. Jeśli beneficjent już raz otrzymał najwyższy poziom dofinansowania, będzie mógł złożyć wniosek na dofinansowanie kolejnych swoich budynków tylko w ramach podstawowego poziomu. 

Program Czyste Powietrze to ważny krok w kierunku poprawy jakości powietrza oraz efektywności energetycznej w Polsce. Dzięki różnym opcjom dofinansowania coraz więcej gospodarstw domowych ma szansę wymienić stare ogrzewanie na nowe, efektywne źródło ciepła oraz zadbać o odpowiedni poziom izolacji termicznej domu, a to niesie zauważalne korzyści ekonomiczne, jak i ekologiczne.