Kotły gazowe w 2025 roku - o czym należy pamiętać?

Jaka jest przyszłość kotłów gazowych? 

Dążenie do neutralności klimatycznej do 2050 roku oraz rosnące koszty emisji CO₂ powodują, że rynek urządzeń grzewczych przechodzi przemianę i stopniowo odchodzi się od tradycyjnych technologii opartych na paliwach kopalnych na rzecz bardziej zrównoważonych i przyjaznych dla środowiska rozwiązań. Jest to szczególnie widoczne w branży grzewczej i firmach specjalizujących się w produkcji kotłów grzewczych, które coraz częściej dostosowują swoje produkty do nowych wymagań – na rynku coraz większą popularnością cieszą się kotły gotowe do spalania mieszanki gazu ziemnego z wodorem, a także systemy hybrydowe, które łączą kocioł gazowy z pompą ciepła. 

W nadchodzących latach można spodziewać się stopniowego wzrostu zainteresowania alternatywami, takimi jak pompy ciepła czy ogrzewanie elektryczne. Mimo to, w miejscach z dobrze rozwiniętą infrastrukturą gazową, takie kotły są nadal bardzo istotnym elementem systemów grzewczych, zwłaszcza w połączeniu z odnawialnymi źródłami energii. 

Ważne daty dotyczące kotłów gazowych

Dyrektywa EPBD dotycząca charakterystyki energetycznej budynków, którą Unia Europejska przyjęła 12 marca 2024 r. określa kierunek zmian z zakresu  budownictwa, których celem jest znaczna redukcja zużycia energii i maksymalne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych w tym sektorze. W związku z ustaleniami, które zakłada dyrektywa, warto zapoznać się z harmonogramem planowanych transformacji w regulacjach prawnych krajów członkowskich: 

• Od 1 stycznia 2025 r. nie ma już możliwości otrzymania dofinansowania na zakup samodzielnych kotłów na paliwo kopalniane, w tym kotły gazowe. Dofinansowanie będzie możliwe w przypadku modernizacji systemu grzewczego na system hybrydowy (np. kocioł gazowy i pompa ciepła). 

• Od 2028 r.  nowopowstałe budynki publiczne będą musiały spełniać warunek zeroemisyjności. 

• Do końca 2029 r. kotły gazowe mogą być instalowane w nowych budynkach bez ograniczeń. 

• Od 2030 r. nowe budynki prywatne będą musiały być zeroemisyjne. W takich budynkach kotły na gaz będą mogły być montowane w systemach hybrydowych, czyli w połączeniu z technologiami OZE, tj. instalacje solarne, PV, pompy ciepła. Kotły na gaz będą mogły być montowane w takich budynkach samodzielnie, o ile spełnią warunek zasilania biometanem lub wodorem. 

• Od 2030 r. w budynkach, które nie będą przechodziły termomodernizacji można montować kotły gazowe na tych samych zasadach co dotychczas. Nie ma też nakazu, by  zdemontować działające w nich kotły gazowe. Domy, które będą poddawane termomodernizacji, będą mogły używać kotły gazowe w systemach hybrydowych. 

• Od 2050 r. wszystkie budynki będą musiały zyskać status bezemisyjnych, a stosowane w nich kotły gazowe będą musiały używać do zasilania energię odnawialną lub bezemisyjną (np. wodór, biometan). Do tego czasu kotły gazowe zasilane gazem ziemnym nie są zakazane. 

Kotły gazowe w nowych budynkach

Z powodu nowych wymagań dotyczących efektywności energetycznej i zeroemisyjności budynków, kotły gazowe w nowych domach będą podlegać istotnym ograniczeniom. Do końca 2029 roku kotły gazowe mogą być montowane na dotychczasowych zasadach, jednak w kolejnych latach ich rola w nowych budynkach będzie stopniowo maleć na rzecz bardziej ekologicznych rozwiązań. 

Zgodnie z dyrektywą EPBD, od 2030 roku wszystkie nowe budynki muszą być zeroemisyjne, co oznacza konieczność korzystania z odnawialnych lub bezemisyjnych źródeł energii. Oznacza to, że kotły gazowe na gaz ziemny nadal będą mogły być instalowane, ale wyłącznie jako część systemów hybrydowych – w połączeniu z instalacjami solarnymi, fotowoltaiką czy pompami ciepła. Wyjątkiem od tej reguły będą urządzenia, których funkcje  pozwalają na spalanie biometanu lub wodoru i będą zgodne z przyszłymi regulacjami. W takim przypadku, kotły będą mogły funkcjonować jako samodzielne źródło ciepła. 

Kotły gazowe w budynkach modernizowanych 

Należy pamiętać, że Dyrektywa EPBD nie zakazuje używania kotłów gazowych w istniejących budynkach. Wprowadza jednak pewne regulacje dotyczące ich montażu i modernizacji. 

Od 2025 roku dofinansowanie na termomodernizację z „Czyste Powietrze” będzie uwzględniało wyłącznie kotły gazowe pracujące w systemie hybrydowym. Wyjątek będą stanowiły wnioski złożone przed 2025 rokiem – w ich przypadku wymiana kotła węglowego na gazowy może być wsparta przez dotację z państwa aż do końca 2027 roku.

Od 2030 roku w budynkach poddawanych kompleksowej termomodernizacji do standardu zeroemisyjnego kotły gazowe na gaz ziemny będą mogły pracować jedynie w układzie hybrydowym, np. w połączeniu z instalacją solarną, fotowoltaiczną czy pompą ciepła. W przypadku budynków, które nie przechodzą takiej modernizacji, nie będzie żadnych ograniczeń w zakresie instalacji i wymiany kotłów gazowych – nie zostanie również wprowadzony obowiązek demontażu już działających urządzeń. Warto także zaznaczyć, że wymiana i serwis kotłów gazowych będą nadal możliwe, a producenci nadal będą mogli zapewniać dobry dostęp do części zamiennych i komponentów do takich instalacji.

Czyste Powietrze 2025 - koniec dofinansowań na kotły gazowe

Od 2025 roku program „Czyste Powietrze” przestanie obejmować dofinansowania na zakup i montaż kotłów gazowych jako samodzielnego źródła ogrzewania. Jest to wynik nowych, unijnych regulacji ograniczających wsparcie finansowe dla instalacji opierających się na paliwach kopalnych oraz chęci promowania odnawialnych źródeł energii w ogrzewaniu budynków. Co to oznacza w praktyce? Od tego roku osoby planujące wymianę starych kotłów na nowe urządzenia gazowe nie będą już mogły liczyć na dotację z tego programu, chyba że będzie on częścią nowego systemu grzewczego i działał w połączeniu z technologią OZE.

Wyjątek: dofinansowanie na system hybrydowy

Program „Czyste Powietrze” nadal będzie przewidywał dofinansowanie na instalacje hybrydowe, łączące kocioł gazowy z odnawialnym źródłem energii. Dotacje będą dostępne m.in. dla systemów, w których kocioł gazowy współpracuje z pompą ciepła, instalacją fotowoltaiczną lub kolektorami słonecznymi. Takie rozwiązania pozwalają na redukcję zużycia gazu oraz ograniczenie emisji CO₂, co wpisuje się w unijne cele neutralności klimatycznej.

Ulga termomodernizacyjna - czy można odliczyć kocioł gazowy w tegorocznym zeznaniu PIT? 

Właściciele nowych kotłów gazowych mogą zastanawiać się też, czy w związku z obostrzeniami dotyczącymi ogrzewania gazowego, będą mogli uwzględnić inwestycję w taki kocioł w swoim rocznym zeznaniu podatkowym i skorzystać z tzw. ulgi termomodernizacyjnej. 

Ulga termomodernizacyjna to oferta skierowana do właścicieli i współwłaścicieli budynków jednorodzinnych, którzy ponoszą wydatki na poprawę efektywności energetycznej swoich domów. Pozwala ona odliczyć wydatki związane z realizacją przedsięwzięć termomodernizacyjnych  (tj. ocieplenie budynku, wymiana stolarki okiennej i drzwiowej, instalacja odnawialnych źródeł energii czy montaż systemów zarządzania energią) od uzyskanego w danym roku dochodu. Maksymalna kwota odliczenia wynosi 53 000 zł na osobę, a jeśli właścicielem nieruchomości jest więcej niż jedna osoba, każda z nich może skorzystać z ulgi do tego limitu. Ulga jest rozliczana na podstawie faktur VAT, a niewykorzystana kwota może zostać odliczona w kolejnych latach, maksymalnie przez 6 lat.

Warto pamiętać, że przy rozliczeniu za 2024 rok (PIT 2024) nadal można skorzystać z odliczenia na zakup i montaż kotła gazowego, pod warunkiem, że wydatek został poniesiony przed 1 stycznia 2025 roku.

Rozliczenie PIT za 2025 rok - koniec ulgi na kotły gazowe 

Od 2025 roku w ramach ulgi termomodernizacyjnej nie będzie już możliwe odliczenie faktury za zakup i montaż kotła na paliwo stałe, w tym kotła gazowego. Z katalogu wydatków podlegających uldze usunięto także zbiorniki na gaz i olej oraz systemy sterowania i odprowadzania spalin. Odliczeniu będą podlegać m.in. materiały budowlane do docieplenia dachów, energooszczędne drzwi zewnętrzne, magazyny energii i ciepła oraz inteligentne systemy zarządzania energią. 

Jaką rolę pełnią kotły gazowe dla miksu energetycznego w okresie przejściowym?

Kotły gazowe to nadal istotne urządzenia, które pełnią ważną rolę na rynku energetycznym, zwłaszcza w okresie przejściowym, w którym odchodzimy od paliw kopalnych na rzecz odnawialnych źródeł energii. Należy pamiętać, że gaz ziemny to paliwo o znacznie niższej emisyjności niż np. węgiel czy olej opałowy. Pomimo tego, że polityka unijna zmierza w kierunku całkowitej dekarbonizacji, gaz ziemny wciąż pozostaje ważnym elementem strategii energetycznej w wielu krajach należących do Unii Europejskiej, zwłaszcza tam, gdzie infrastruktura gazowa jest bardzo zaawansowana i przez wiele lat jej rozwój był wspierany.

Wiadome jest, że w najbliższych latach producenci kotłów gazowych będą musieli dostosować się do nowych realiów rynkowych, m.in. poprzez możliwość spalania biometanu i wodoru przez produkowane przez siebie urządzenia. Nowoczesne kotły już dziś oferują kompatybilność z mieszankami gazu ziemnego i wodoru, co czyni je przyszłościowym rozwiązaniem. 

Czy w 2025 r. warto inwestować w kocioł gazowy? 

Wiele wskazuje na to, że zakup nowego kotła gazowego w 2025 roku nadal jest opłacalnym rozwiązaniem, szczególnie w przypadku modernizacji istniejącego systemu grzewczego. Nowoczesne kotły kondensacyjne zużywają znacznie mniej paliwa niż starsze modele, co przekłada się na nie tylko na niższe rachunki za ogrzewanie, ale i mniejszy ślad węglowy. Dzięki szerokiemu zakresowi modulacji mocy oraz zamkniętej komorze spalania są również bezpieczniejsze i bardziej efektywne w eksploatacji.

Polityka energetyczna Unii Europejskiej zmierza w stronę dekarbonizacji, co oznacza stopniowe odchodzenie od paliw kopalnych, w tym gazu ziemnego. Mimo to współczesne kotły gazowe są coraz częściej przystosowane do spalania biometanu lub mieszanki gazu z wodorem, co daje im większą perspektywę użytkowania w przyszłości. Zmiany te są również rozłożone w czasie, więc inwestycja w kocioł gazowy można traktować jako optymalne rozwiązanie na najbliższe lata przed całkowitym przejściem na technologie zasilane odnawialnymi źródłami energii. 

Jeśli więc wymiana starego, mało wydajnego kotła gazowego na nowy model ma przynieść oszczędności i poprawę komfortu cieplnego, to taka inwestycja nadal może być korzystna. Warto jednak brać pod uwagę długofalowe zmiany na rynku i w miarę możliwości rozważyć modele, które są odpowiednia do pracy w systemie hybrydowym i będą mogły zapewnić większą niezależność energetyczną w przyszłości.

Najważniejsze zalety nowoczesnych kotłów gazowych

Współcześnie kotły gazowe oferują szereg zalet, które sprawiają, że nadal są bardzo popularnym wyborem do ogrzewania domów:

1. Wysoka efektywność energetyczna – Nowoczesne kotły gazowe, w szczególności kotły kondensacyjne charakteryzują się wysoką sprawnością, dzięki której wykorzystują większość energii zawartej w gazie. Ta cecha sprawia, że są bardziej ekonomiczne i oszczędne.

2. Niska emisja spalin – Kotły gazowe emitują znacznie mniej szkodliwych substancji do atmosfery w porównaniu do kotłów na inne paliwa stałe. 

3. Szybkie uruchomienie i komfortowa obsługa – Kotły gazowe szybko osiągają pożądaną temperaturę są także łatwe w obsłudze i często posiadają intuicyjne panele sterowania.

4. Brak konieczności przechowywania paliwa – W przypadku kotłów gazowych nie trzeba martwić się o osobne pomieszczenie do magazynowania paliwa (np. węgla czy drewna).

5. Zgodność z systemami inteligentnego domu – Wiele nowoczesnych kotłów gazowych może być zintegrowanych z systemami smart home, co pozwala na zdalne sterowanie i monitorowanie pracy urządzenia.

6. Zgodność z regulacjami ekologicznymi – Nowoczesne kotły gazowe są zaprojektowane zgodnie z rygorystycznymi normami ekologicznymi i spełniają wymogi unijnych dyrektyw dotyczących efektywności energetycznej i redukcji emisji CO2.

Te zalety sprawiają, że nowoczesne kotły gazowe stanowią wygodną, ekologiczną i efektywną opcję dla osób szukających komfortowego rozwiązania grzewczego. Aktualnie sprzedawane na rynku kondensacyjne kotły gazowe przy stabilnej cenie gazu stanowią dość mocną alternatywę dla inwestycji w pompę ciepła, której koszt zakupu i montażu jest zdecydowanie wyższy. To sprawia, że zainteresowanie kotłami gazowymi jest wciąż duże.